یکی از روش‌های قدیمی کلاهبرداری در حوزه املاک، جعل اسناد ملکی است،این مشکل در منطقه ۲۲ تهران نیز کم و بیش هست بنابراین، اهمیت استعلام سند ملک پیش از خرید یا معامله بسیار حائز اهمیت است. در ادامه به ضرورت استعلام سند ملک و نحوه انجام آن خواهیم پرداخت، پس با ما همراه باشید.
استعلام سند ملک برای چه منظور استفاده میشود ؟
استعلام ملک به منظور بررسی شرایط ثبتی و اطمینان از مالکیت قانونی ملک انجام میشود. این فرآیند به خریداران کمک می‌کند تا از اعتبار سند و صحت اطلاعات فروشنده اطمینان حاصل کنند. برای این منظور، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تدابیر و قوانین مشخصی را وضع کرده است که رعایت آنها در معاملات ملکی الزامی است. این قوانین شامل ارائه مدارک مورد نیاز، بررسی سوابق ثبتی ملک، و تایید مالکیت فروشنده میباشد. رعایت این موارد به جلوگیری از کلاهبرداری‌های ملکی و تضمین حقوق خریداران کمک می‌کند و اطمینان بیشتری در معاملات املاک به ارمغان می‌آورد. علاوه بر این، استعلام ملک می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره وضعیت قانونی ملک، مانند وجود هرگونه بدهی، رهن، یا محدودیت‌های قانونی را نیز فاش کند، که این امر اهمیت زیادی در تصمیم‌گیری‌های خرید و فروش املاک دارد.
سند ملکی در رهن بانک
یکی از مشکلات رایج در معاملات ملکی، قرار داشتن سند ملک به عنوان وثیقه نزد بانک یا موسسات مالی است. این موضوع معمولاً با استفاده از مبایعه‌نامه‌های فروش انجام میشود و فروشنده پس از فروش، تلاش می‌کند تا سند را از رهن بانک یا موسسه مالی آزاد کند. با این حال، قانون این نوع مبایعه‌نامه‌ها را معتبر نمی‌داند و در صورت بروز اختلاف و مراجعه به دادگاه، دادگاه معمولاً حکم به عدم حق فروش ملکی که در رهن است، می‌دهد. به عبارت دیگر، فروشنده تا زمانی که ملک در رهن بانک یا موسسه مالی است، اجازه فروش آن را ندارد. از این رو، استعلام سند ملک قبل از هرگونه معامله، امری بسیار حیاتی است تا خریدار از وضعیت رهنی ملک مطلع شود و از مشکلات قانونی احتمالی جلوگیری کند.
بررسی صحت سند دفترچه‌ای ملک
برای اطمینان از اعتبار سند دفترچه‌ای یا هر سند رسمی که هنوز شناسه یکتای آن صادر نشده، باید به اداره ثبت اسناد و املاک منطقه مربوطه مراجعه کنید. در این فرآیند، حضور مالک اصلی سند همراه با مدارک شناسایی الزامی است تا اداره ثبت اطلاعات مورد نیاز را ارائه دهد. به طور معمول، اداره ثبت فقط به مالک قانونی یا وکیل رسمی او پاسخگو خواهد بود، بنابراین بدون حضور یکی از این افراد، استعلام سند امکان‌پذیر نیست. این اقدام به شما کمک می‌کند تا از صحت و سقم سند مورد نظر اطمینان حاصل کرده و از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کنید.
بررسی وضعیت بازداشت یا توقیف سند
گاهی ممکن است ملک یا مالک آن به دلایل قضایی مانند بدهی، کلاهبرداری یا دیگر محکومیت‌ها، توقیف، ممنوع‌المعامله یا بازداشت شوند. در این شرایط، استعلام وضعیت بازداشت یا توقیف سند، که اصطلاحاً به آن “بند ز” گفته میشود، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این استعلام شامل چهار نکته کلیدی درباره ملک است:
- اطمینان از اینکه تمام یا قسمتی از ملک با حکم قضایی بازداشت نشده باشد.
- بررسی اینکه ملک در طرح‌های تملک هیچ یک از نهادهای دولتی قرار نگرفته باشد.
- تأیید عدم صدور حکم ابطال سند یا انتقال مالکیت در مراجع قضایی برای ملک (حتی حکم‌های غیرقطعی نیز در استعلام مشخص می‌شوند).
- اطمینان از اینکه درخواست صدور سند المثنی توسط مالک ثبت نشده باشد.
با انجام این استعلام، می‌توانید از وضعیت حقوقی ملک مطلع شوید و از بروز مشکلات و دردسرهای احتمالی در آینده جلوگیری کنید.
روش‌های اطلاع از توقیفی بودن ملک
پیش از خرید هر ملک، اطمینان از وضعیت توقیفی آن اهمیت بسیاری دارد. در ادامه، سه روش موثر برای استعلام توقیف ملک و بررسی سند آن معرفی میشود:
۱- بررسی دقیق سند
اولین و ساده‌ترین اقدام پس از توافق بین خریدار و فروشنده، بررسی دقیق سند ملک توسط خریدار است. اسناد توقیفی معمولاً در پشت سند، در اسناد تک برگی یا در صفحات نقل و انتقال دارای توضیحات و مهر مشخصی هستند. با دقت به این بخش‌ها، می‌توان مهر و توضیحات دفترخانه را مشاهده و از توقیفی بودن ملک مطلع شد. حتی در صورت عدم وجود مهر، اسناد توقیفی محسوب می‌شوند و اجازه معامله ندارند.
۲- مراجعه به دفترخانه
با داشتن اصل سند یا کپی آن، به یک دفترخانه معتبر مراجعه کرده و درخواست استعلام توقیف ملک را ارائه دهید. دفترخانه با دسترسی به پایگاه‌های اطلاعاتی ثبت اسناد واملاک، می‌تواند به راحتی وضعیت توقیف یا در رهن بودن ملک را گزارش کند. همچنین، می‌توانید درخواست استعلام ممنوع المعامله نبودن فروشنده را نیز از دفترخانه داشته باشید تا از عدم وجود موانع قانونی در معامله اطمینان حاصل کنید.
۳- استفاده از سایت ثبت من
سازمان ثبت اسناد و املاک کشور وب‌سایتی به نام “سامانه استعلام الکترونیکی ملک با کد ملی” my.ssaa.ir راه‌اندازی کرده است. با مراجعه به این وب‌سایت و وارد کردن کد ملی و نام صاحب ملک، می‌توانید استعلامی از توقیفی بودن ملک بگیرید. این روش، مناسب‌ترین و سریع‌ترین راه برای اطلاع از وضعیت توقیفی ملک است و کار با این سامانه بسیار ساده و کاربرپسند است.
با استفاده از این روش‌ها، می‌توانید با اطمینان بیشتری نسبت به خرید ملک اقدام کنید و از مشکلات قانونی و مالی احتمالی جلوگیری کنید.
آموزش تصویری استعلام سند ملک در سامانه ثبت من
ابتدا وارد سایت my.ssaa.ir میشوید وارد قسمت املاک و کاداستر شوید.
سپس روی گزینه تصدیق اصالت سند کلیک کنید تا صفحه جدید باز شود
و در آخر اطلاعات خواسته شده که در صفحه جدید باز شده را طبق اطلاعات مندرج بر روی سند مورد استعلام وارد کنید.
*نکته در قسمت اصلی و فرعی منظور همان پلاک ثبتی میباشد که از یک اصلی و یک فرعی تشکیل شده است.
استعلام توقیف و بازداشتی ملک
پیش از انجام هر معامله ملکی، برای جلوگیری از مشکلات احتمالی و متضرر نشدن، ضروری است که استعلام وضعیت ملک از طریق دفاتر اسناد رسمی و اداره ثبت اسناد و املاک کشور انجام شود. این استعلام‌ها اطلاعاتی درباره هر گونه بازداشت، توقیف یا رهن ملک را ارائه می‌دهند.
اداره ثبت اسناد و املاک کشور معمولاً ظرف ۷۲ ساعت پاسخ این استعلام‌ها را ارائه می‌دهد. در برخی مراکز استان‌ها، این فرآیند حتی به صورت فوری و در عرض چند ساعت انجام میشود. این اقدام مهم به خریداران کمک می‌کند تا از صحت و سلامت حقوقی ملک مورد نظر خود اطمینان حاصل کنند و از هرگونه مشکل قانونی در آینده جلوگیری نمایند.
بنابراین، قبل از هر معامله، حتماً استعلام‌های لازم را از مراجع معتبر دریافت کرده و از وضعیت حقوقی ملک مطمئن شوید. این اقدام می‌تواند شما را از خطرات و مشکلات احتمالی ناشی از توقیف یا بازداشت ملک نجات دهد و به معامله‌ای امن و مطمئن کمک کند.
نتیجه‌گیری
استعلام سند ملک و بررسی وضعیت حقوقی آن قبل از انجام هرگونه معامله، اقدامی ضروری و حیاتی است که می‌تواند از بروز مشکلات و خسارات احتمالی جلوگیری کند. با استفاده از روش‌های مختلف استعلام، از جمله مراجعه به دفترخانه‌ها، بررسی دقیق اسناد و استفاده از سامانه‌های الکترونیکی، می‌توان از صحت و سلامت حقوقی ملک مورد نظر اطمینان حاصل کرد. همچنین، توجه به قوانین و مقررات مربوط به معاملات ملکی و رعایت آنها، تضمینی برای انجام معاملاتی امن و مطمئن خواهد بود. با انجام این اقدامات، خریداران می‌توانند با آرامش خاطر بیشتری وارد معاملات ملکی شوند و از حقوق خود در برابر کلاهبرداری‌ها و مشکلات قانونی محافظت کنند.
