یکی از مسائل مهم در طراحی و ساخت ساختمان‌ها، محاسبه مساحت ساخت و همچنین رعایت قوانین پیشروی طولی است. این دو مفهوم برای بسیاری از سازندگان و مالکان اهمیت بالایی دارد، زیرا با رعایت آن‌ها می‌توان به بهره‌وری بهتر از زمین و فضای موجود دست یافت و از طرفی مشکلات قانونی و حقوقی در آینده را نیز به حداقل رساند. در ادامه، به نحوه محاسبه مساحت مجاز و پیشروی طولی در ساختمان پرداخته و برخی از قوانین و ضوابط مرتبط را بررسی می‌کنیم.
مساحت مجاز ساخت
در هر منطقه شهری، مساحت مجاز برای ساخت بر اساس پهنه‌بندی شهری مشخص می‌شود. پهنه‌بندی شهری تعیین می‌کند که چه مقدار از مساحت زمین قابل استفاده برای ساخت‌وساز است. در اکثر مناطق مسکونی، شهرداری‌ها مجوز ساخت تا ۶۰ درصد از مساحت زمین را به مالکین می‌دهند. این درصد از مساحت زمین، در کنار سایر ضوابطی که به آن اشاره خواهیم کرد، نقش کلیدی در تعیین میزان ساخت در هر طبقه ایفا می‌کند.
برای مثال، فرض کنید زمینی به ابعاد ۱۰ متر عرض و ۲۶ متر طول دارید. مساحت کلی این زمین برابر با ۲۶۰ متر مربع است. با توجه به مجوز شهرداری که اجازه ساخت تا ۶۰ درصد از مساحت زمین را می‌دهد، میزان قابل ساخت در هر طبقه به این شکل محاسبه می‌شود:
“`
۲۶۰ × ۰.۶ = ۱۵۶ متر مربع
“`
این ۱۵۶ متر مربع شامل تمام اجزای ساختمان از جمله راه پله، داکت، آسانسور، بالکن و خود واحدهای مسکونی در هر طبقه است. البته برخی از فضاها مانند نورگیر بزرگتر از ۱۲ متر یا درز انقطاع ممکن است از این محاسبه حذف شوند.
مفهوم پیشروی طولی
پیشروی طولی به معنی جلو آمدن ساختمان از خط مجاز ساخت در طول زمین است. طبق قوانین شهرداری، مالکین در برخی مناطق می‌توانند تا ۲ متر بیشتر از مساحت مجاز ساخت، به ساختمان خود اضافه کنند. این پیشروی به آن‌ها اجازه می‌دهد تا از فضای بیشتری بهره‌مند شوند، بدون اینکه تخلفی از نظر مساحت مجاز انجام داده باشند.
پیشروی طولی بیشتر زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که طول زمین بیشتر از ۲۵ متر و یا مساحت آن بیشتر از ۱۸۰ متر مربع باشد. در چنین شرایطی، مالکان می‌توانند تا ۲ متر از خط مجاز پیشروی کنند. برای مثال، اگر طول زمینی ۲۶ متر باشد، شما می‌توانید تا ۲ متر به طول ساختمان خود اضافه کرده و به جای ۱۵۶ متر، ۱۷۶ متر مربع ساخت‌وساز انجام دهید:
“`
۲۶ × ۰.۶ = ۱۵.۶ متر
۱۵.۶ + ۲ = ۱۷.۶ متر
“`
در نتیجه، شما می‌توانید تا ۱۷۶ متر مربع از طول زمین را به ساخت‌وساز اختصاص دهید، به شرطی که سایر ضوابط نظیر نورگیری و رعایت حقوق همسایگان حفظ شود.
نکات مهم در پیشروی طولی و نورگیری
پیشروی طولی در ساختمان باید به گونه‌ای باشد که حقوق همسایگان در زمینه مشرفیت و سایه اندازی رعایت شود. این به معنای آن است که شما نمی‌توانید ساختمانی بسازید که مانع از نورگیری ساختمان همسایه شده یا دید مستقیمی به داخل واحدهای مسکونی همجوار داشته باشد. از طرفی، ایجاد نورگیرهای مناسب نیز ضروری است تا ضمن بهره‌برداری از فضای بیشتر، ساختمان از نور طبیعی کافی برخوردار باشد.
برای مثال، در املاک با مساحت بیش از ۲۰۰ متر مربع، حداقل مساحت نورگیر باید ۱۲ متر مربع با حداقل عرض ۳ متر برای اتاق‌های اصلی باشد. همچنین، برای آشپزخانه‌ها، نورگیر باید حداقل ۶ متر مربع با عرض ۲ متر باشد. این الزامات نورگیری به منظور تأمین حداقل‌های بهداشتی و رفاهی است.
اهمیت رعایت قوانین ساخت‌وساز
رعایت قوانین و مقررات مربوط به پیشروی طولی و مساحت مجاز ساخت نه تنها از مشکلات حقوقی و جریمه‌های سنگین جلوگیری می‌کند، بلکه به شما این امکان را می‌دهد تا به بهترین شکل ممکن از زمین خود بهره‌برداری کنید. علاوه بر این، توجه به نورگیری و حقوق همسایگان می‌تواند باعث افزایش کیفیت زندگی در ساختمان‌های جدید شود.
نتیجه‌گیری
با توجه به اصول و ضوابط شهرداری، محاسبه مساحت قابل ساخت در هر طبقه و استفاده از پیشروی طولی می‌تواند تأثیر مهمی در بهره‌وری و طراحی ساختمان داشته باشد. پیشروی طولی نه تنها به شما اجازه می‌دهد تا از فضای بیشتری در ساختمان خود بهره‌مند شوید، بلکه در عین حال باید با رعایت ضوابط نورگیری و حفظ حقوق همسایگان همراه باشد. در نهایت، بهترین رویکرد در ساخت‌وساز، مشاوره با متخصصان معماری و شهرسازی است تا ضمن رعایت قوانین، طرحی بهینه و منطبق با نیازهای شما ارائه شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر و راهنمایی‌های تخصصی در زمینه ساخت‌وساز و قوانین مرتبط، با کارشناسان نست هوم در ارتباط باشید.
